Tìm giải pháp quản lý chất thải rắn sinh hoạt trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Các đại biểu tham dự hội thảo

Tham dự hội thảo, về phía các cơ quan quản lý có ông Tạ Đình Thi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban KHCN và MT của Quốc Hội, TS. Nguyễn Trung Thắng - Viện Chiến lược, chính sách Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, TS. Dương Thị Thanh Xuyến, phòng Quản lý Chất thải rắn, Cục Môi trường - Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Đặng Thành Vinh, phòng Quản lý Chất thải rắn, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Thành phố Hà Nội; ông Nguyễn Khánh Long, Phòng Quản lý Hạ tầng kỹ thuật, Cục Kết cấu hạ tầng xây dựng, Bộ Xây dựng; TS. Đặng Anh Tuẩn, Phòng Định mức - Đơn giá, Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng, Bộ Xây Dựng; ThS. Nguyễn Thi, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội; Về phía Hiệp hội có ông Huỳnh Minh Nhựt - Chủ tịch Hiệp hội, ông Nguyễn Hữu Tiến - Phó Chủ tịch Hiệp hội, ông Tô Văn Năm - Phó Chủ tịch Hiệp hội, Chủ tịch Tập đoàn Amaccao, ông Phạm Văn Đức - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội, các nhà khoa học, nhà quản lý cùng gần 200 đại biểu là đại diện lãnh đạo các công ty môi trường các tỉnh, thành trong cả nước.

Hội thảo lần này là một trong những hoạt động hướng đến chào mừng Kỷ niệm 30 năm Thành lập Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam (1995 - 2025). Hội thảo quy tụ các nhà khoa học, các chuyên gia, nhà quản lý để trao đổi thông tin, kinh nghiệm tìm ra phương thức quản lý phù hợp nhất cho giai đoạn chuyển đổi mô hình quản lý quản lý chất thải rắn (CTR) tại Việt Nam.

Ông Huỳnh Minh Nhựt - Chủ tịch Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam

Trong lời phát biểu khai mạc hội thảo, ông Huỳnh Minh Nhựt - Chủ tịch Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam cho biết, việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là bước chuyển đổi quan trọng trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, tạo đà cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Trong lĩnh vực quản lý chất thải rắn, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tạo ra những thuận lợi căn bản, nhưng đồng thời cũng tạo ra những khó khăn, bất cập trong quản lý chất thải rắn, trong giai đoạn chuyển đổi.

Thực trạng trên cho thấy sự cần thiết có những điều chỉnh, hoặc thay đổi trong cơ chế chính sách để vận hành bộ máy thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp về quản lý chất thải rắn, nhất là đối với các dự án xử lý chất thải rắn, nhằm thu hút nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước.

Trong đó, chuyển đổi đầu tư xây dựng mới hạ tầng quản lý chất thải rắn phù hợp với việc phân loại rác tại nguồn đang là nhiệm vụ cấp bách không chỉ các doanh nghiệp mà còn là nhiệm vụ của các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách và của các cấp chính quyền.

TS. Tạ Đình Thi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội

Phát biểu tại hội thảo, TS. Tạ Đình Thi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết, thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, có 34/63 tỉnh, thành phố (trước sáp nhập) đã ban hành quy định chi tiết về phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH); 8 tỉnh, thành phố ban hành đồng thời quy định về quản lý CTRSH và kế hoạch tổ chức thực hiện phân loại, công văn hướng dẫn phân loại CTRSH; 17 tỉnh, thành phố đã ban hành quy định về quản lý CTRSH lồng ghép trong quyết định về quản lý chất thải; 5 tỉnh chưa ban hành thành văn bản quy phạm pháp luật mà việc phân loại được thực hiện theo các kế hoạch, đề án của tỉnh về quản lý CTRSH.

Theo TS Tạ Đình Thi, “mặc dù đạt được những kết quả như trên, nhưng công tác quản lý nhà nước về chất thải rắn sinh hoạt hiện nay đang đối mặt với nhiều vấn đề khó khăn, phức tạp, nhất là ở các đô thị và khu vực có tốc độ đô thị hóa nhanh”. Hiện nay Quốc hội đang tiến hành giám sát tối cao về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành cho đến nay. Mục đích giám sát là nhằm đánh giá việc ban hành và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó trọng tâm là đánh giá việc tổ chức thực hiện Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14, các nghị quyết của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội có liên quan đến bảo vệ môi trường, TS. Tạ Đình Thi cho biết.

Đại diện Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội nêu ra 8 vấn đề đáng quan tâm gồm: Khối lượng chất thải rắn đang gia tăng nhanh chóng; việc phân loại rác tại nguồn chưa hiệu quả; công nghệ xử lý nói chung còn lạc hậu; ô nhiễm môi trường từ rác thải vẫn là vấn đề nhức nhối; thiếu kinh phí và cơ chế tài chính bền vững; hệ thống pháp lý chưa hoàn thiện; thiếu sự tham gia của cộng đồng và doanh nghiệp; sự phối hợp thiếu hiệu quả và đồng bộ giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân để hướng tới quản lý rác thải bền vững.

GS.TS Nguyễn Hữu Dũng - Viện trưởng Viện Môi trường đô thị và công nghiệp Việt Nam

Tại hội thảo còn có các tham luận với các nội dung đáng chú ý như: “Cơ chế chính sách quản lý CTRSH theo luật bảo vệ môi trường 2020 và cơ cấu tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp” của TS Nguyễn Trung Thắng - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách Nông nghiệp và Môi trường”; Thông tư 36/2024/TT-BNNMT về Đơn giá định mức kinh tế - kỹ thuật thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH; Giải pháp tổ chức quản lý CTRSH trên địa bàn thành phố Hà Nội theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; Một số thách thức và giải pháp thu hút nhà đầu tư tham gia đầu tư xây dựng công trình xử lý CTRSH đô thị tại Việt Nam…

Các diễn giả tham dự hội thảo đã trình bày tham luận với nhiều nội dung quan trọng

Các tham luận đã đưa ra các khó khăn, thách thức cùng nhiều đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý CTRSH, tập trung rà soát tháo gỡ các “điểm nghẽn”, hoàn thiện thể chế và vận hành để nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi và phù hợp với việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; sáp nhập tỉnh, thành phố; đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, AI trong công tác quản lý CTRSH…

Chủ tịch Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam Huỳnh Minh Nhựt nhấn mạnh, các phát biểu tham luận tại Hội thảo lần này là cơ sở quan trọng để Hiệp hội tìm ra phương thức quản lý phù hợp nhất cho giai đoạn chuyển đổi mô hình quản lý hiện nay. Sau hội thảo, Hiệp hội sẽ tiếp tục tập hợp ý kiến của các doanh nghiệp môi trường trên toàn quốc và sẽ hoàn thiện công văn đề xuất lên các cơ quan quản lý có thẩm quyền xem xét.

======

Trước khi diễn ra Hội thảo, các đại biểu đã đi tham quan Nhà máy điện rác Seraphin. Nhà máy có công suất xử lý rác thải sinh hoạt là 2.250 tấn/ngày đêm, công suất phát điện là 37Mw với tổng mức đầu tư 4.855,552 tỉ đồng, là một trong những nhà máy điện rác quy mô hàng đầu Việt Nam, hội tụ đầy đủ các yếu tố công nghệ xanh, công nghệ cao, công nghệ số và tự động hóa hoàn toàn.

Các đại biểu đã đi tham quan Nhà máy điện rác Seraphin

Tại Nhà máy, toàn bộ rác thải đầu vào được xử lý và chuyển hóa thành nguồn điện sạch, phụ phẩm của quá trình xử lý rác được tái chế, góp phần phục vụ hiệu quả cho các nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Các chỉ tiêu về khí thải, nước thải và chất thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn châu Âu và cao hơn tiêu chuẩn châu Âu, đảm bảo an toàn cho môi trường và cộng đồng.

Seraphin là một trong những nhà máy điện rác quy mô hàng đầu Việt Nam

Điện rác Seraphin hội tụ đầy đủ các yếu tố công nghệ xanh, công nghệ cao, công nghệ số và tự động hóa hoàn toàn

Tuy còn nhiều thử thách, nhưng Seraphin đang từng bước khẳng định vị thế tiên phong, nắm bắt và làm chủ công nghệ cao trong kỷ nguyên số hóa và tự động hóa, thúc đẩy phát triển kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn. Điện rác Seraphin là minh chứng cho bản lĩnh và khát vọng của doanh nghiệp Việt, vươn mình cùng kỷ nguyên mới của đất nước, chung tay xây dựng một tương lai bền vững từ chính sức mạnh nội lực.

H.T